Mustafa Hamdullah ERGİN Hasbihal

Kelime Hazinesi ve Arttırma Metotları 6

Kelime Hazinesi Arttırma Metodu 6

Resim ve Şema Çizerek Kelime Hazinesini Arttırma Metodu :

Öğretmenimiz yazı tahtasının önüne kaldırdığı gönüllü 3-4 öğrencinin ellerine tebeşir verip,Yazı Tahtasını boş bir arazi gibi kabul etmelerini ister.Bir işaretle temizlenmiş tahtadan yer kapıp, Tebeşirle yer çevirirler.Kimi büyük geniş alan,kimi daha dar alan çizer.Yazı Tahtasının bir kısmı da boş kalır.Her öğrenci çevirdiği alana bir Ev,Garaj,Kümes,Ahır v.s. yapar.Burada küçücük bir Köy görüntüsü ortaya çıkar.Bu Köy’e Camii Şerif,Okul,Su Deposu….yapılır.Arazi kavgaları başlar…Köy yavaş yavaş büyür Kasaba (Belde) olur.Nihayet İlçe(Kaza)olur.Hastahane,Adliye,Karakol,Postahane…yapılması icap ed er.Bunlara arazi Tahsisi gerekir. Bir İlçe’de yapılması gereken her şey yapılır.v.s.

Burada geçen Ev,Tarla,Ahır,Traktör,Çeşme,Camii Şerif,Hastane,Adliye…. Gibi isimlerle ilgili, kelimeler de ortaya çıkar.

Çocuk veya çocuklar,Bir köy iken Şehir olan bir Belde’nin gelişimi ile ilgili epeyce kelime öğrenir. İleride Adliye,Hastane,Postahane….ile ilgili daha geniş çalışmalar yapılır.Bu anlatmış olduğumuz Metod Ayda bir uygulanır ise-Kanaatimizce- çok verimli olur.Bunun uygulamaları yapılmış ve de çok başarılı olunmuştur.

Dilimizde bilinen ve kullanılan Eş,Zıt ve yakın manaları olan kelimelerle,Eşsesli kelimeler tesbit edilerek bir Şema halinde verilmelidir.Özellikle İlk ve Ortaokul(Temel Eğitim)öğrencileri için hazırlanacak olan bu Şema veya Şemalar Sınıf duvarlarına asılmalıdır.Mesela:

Sınıf duvarlarında bu Şema veya Şemalar devamlı okunacağı için akılda kalır. Okuduğu bir Metinde geçen bu kelimelerin yerine yakın ve zıt manaları da kullandırılarak aradaki Nüans ortaya çıkartılır.Bu yolla yanlış kelime kullanımının da önüne geçilmiş olur.

Kelime Defteri :

Karşılaşılan yeni kelimeleri Hafıza’ya yerleştirebilmek için Kelime Defterleri tutulabilir.

TRT,Radyo ve şahıslardan dinlenen;Gazete,Dergi,Mecmua,Risale ve Kitaplardan okunan yeni bir kelimeyi öğrenmek için,içinde geçtiği kelimeyi olduğu gibi kaydederiz.Bir müddet sonra bu yolla bir hayli Kelime kazanmış olup,Kelime Dağarcığımıza katarız.

Konuşma ve Yazma Metodu :

Konuşma ve Yazma çalışmaları Pasif kelimeleri,Aktif hale getirmede önemli rol oynarlar.Kelimeler kullanıldıkça sağlamlaşır ve Milli’leşir;Aksi halde ölür giderler.

Yukarıda bahsedilen Metod’larla kazanılan kelimeleri untmamak için konuşurken ve yazarken kullanmalıyız.

Kelime türetme keyfiliğine bir son vermeliyiz. Atatürk Dil-Tarih Yüksek Kurumu ,İlmi Metod’larla türetmelidir;bu türetilen veya türetilecek olan kelimelerin kabulü de Halk(Ahali)a bağlıdır….

Güzel,güzel kelimelerle yazışıp,konuşmak dileğiyle…..

Bir daha ki yazımda buluşuncaya dek kalın Sağlıcakla..